Özlem ERMİŞ BEYHAN
Türkiye Bilişim Vakfı, geleceğin sıkıntıları ile uğraşmak ve gençlere umut vermek için yeni bir manifesto açıkladı. Türkiye Bilişim Vakfı Lideri Faruk Eczacıbaşı, Türkiye’de nüfusun yüzde 50’sinin bugün 32 yaşın altında olduğunu söyleyerek, “Gençlere umut vermek zorundayız.
İçi boş bir umuttan bahsetmiyorum, bilimselliğin ne olduğunu anlatalım ve geçmişi sorgulayarak gücümüzü harcamak yerine geleceğin problemlerine odaklanalım” dedi. Manifestoda yeni paradigmanın öyküsünün sürdürülebilirlik olduğunun altı çizildi.
Dertler daima aynı
Faruk Eczacıbaşı, yeni manifestonun arkasındaki fikir dizilimini ise şu sözlerle ortaya koydu: “Dünyanın hiçbir tarafında beşerler bizden rahat yaşamıyorlar, Venezuela’da da, Afrika’da da, İngiltere’de de, Almanya’da da… Temel sıkıntılar tıpkı; gelir dağılımı bozukluğu, global ısınma, jeopolitik gelişmeler. Bilinmezlik çok ağır ve bilinmezliği nasıl değerlendireceğimizi bilemez durumdayız.
Bir sorun varsa bu sorunu çözebilmek için misal ülkelerle biraraya gelmemiz, o tahlil ağının bir modülü olmamız lazım. Birlikte sinerjik düşünüp modeller üretmemiz lazım. Kimilerimiz kendi içimize çekilmeyi tercih ediyor olabilir lakin hayır, bizim üzere düşünenler olduğunu biliyoruz ve tahlili daima birlikte aramak zorundayız.”
Eczacıbaşı, Türkiye Bilişim Vakfı olarak fikir merkezi olma vazifesini sürdürmeye kararlı olduklarını belirterek şöyle devam etti: “Biz bilimsellikten kopmak istemiyoruz. Duygusallık çok kolay, duygusallık datayla rekabet ediyor. Biz datayla çalışmak istiyoruz. Bu vizyonu gençlere aktarabilirsek, ümitsizliklerini yıkabiliriz. Fırsatlar onların elinde. Manifestomuz, geleceğin problemleri ile uğraşmak. Geçmişin problemleri ile uğraşmamak… 32 yaşın altında olan Türkiye nüfusunun yarısına umut verelim. İçi dolu bir umut verelim. Bilimselliğin ne olduğunu anlatalım.”
Bu bir kırılım çağı
Faruk Eczacıbaşı tüm dünyada tansiyonun artmasının arkasındaki nedenlere dair tahlilini ise şöyle aktardı: “Bugüne bir isim vermek istesem, buna ‘kırılım çağı’ derim. Clayton M. Christensen tarafından 1995 yılında ortaya atılan bir kavram, (distruptive) biz kırılım olarak çevirmeyi hakikat buluyoruz. Her yıl neredeyse bir kırılımla karşılaşıyoruz. Bir yolda giderken bir anda farklı bir yere savruluyoruz. Her kırılım bir gri alan yaratıyor. Denetim edilemeyen, bizi bilinmezliğe savuran bir gri alan…
Hepimiz bu değişimlerden korktuğumuz için kendimizi muhafazaya çekiyoruz. Var olan yönetişim sistemleri bu kompleks yapılaşmaya yanıt vermeyi beceremediği için bu sistemler kendilerini muhafazaya çekiyor. Siyasetçiler kolay karşılık vermeye çalışıyor. “Amerika’yı en büyük yapalım” diyor. Tansiyon giderek artıyor. Geçmişten kopuyoruz, geleceğin ismini vermekte zorlanıyoruz.”
Paradigma değişiyor
Kripto teknolojisinin 20 yıl sonra sıhhat, hukuk alanında, irtibat alanında büyük yenilikler getireceğini anlatan Eczacıbaşı, kırılımların konsept bazında değişimlere neden olmaya başladığını söyledi. Eczacıbaşı şöyle devam etti: “Bir sistem var ve kendini zarurî olarak korumak istiyor. Geçmişin öykülerinden bahsettiğimizde daima geçmişte kalıyoruz. Lakin bir paradigmanın değiştiğini kabul edelim. Ben sanayi neslindenim. Bir sanayi temsilcisiyim ayrıyeten. Lakin bu çağın bittiğini görmemiz, kabul etmemiz gerekiyoruz artık.
Paradigmanın değiştiğini kabul etmeliyiz. Aklınıza gelebilecek her türlü kurum, hukuktan yönetişime, ulus devlete kadar yeni bir gözlük altında yine kıymetlendirilmek zorunda. Biz geçmişe nostalji duyup keşke eksi bildiğimiz demokrasiye dönülse diye bakarsak bu türlü bir şey olmayacak, demokrasi insanların sesini duyurabilmesi demek, katılımcılık demek… Yeni bir modelleme gerekiyor. Yeni modelleri dünya ile birlikte düşünmemiz gerek. İktisatta de bu bu türlü, hukukta da bu böyle…”
Kapağı kaldırmak zorundayız
Eczacıbaşı bu noktada bir soru sordu: “Aklınıza gelen her türlü kurumdan, iktisat, hukuk dahil, yeni kavramlar içinde tıpkı kalacak? Bizim temel olarak yapmak istediğimiz geçmişten miras aldığımız problemleri değil, geleceğin problemleri ile uğraşmak. Geçmişin problemlerini çözmeye çalışırken daima tıpkı şeyleri tekrarlıyoruz.
Biz yeni şeyler söylemek istiyoruz; bir kapağı açalım, bakalım şişip patlamak üzere olan balonların içinde ne var? Burada teknolojinin sürdürülebilirlik boyutuna odaklanıyoruz ancak bizim odaklandığımız o içi süratle boşaltılan kavram değil. Gezegenimizi torunlarımıza, torunlarımızın torunlarına nasıl emanet edebiliriz, bunu becerebilmek… Bu sorumluluğu taşımayı becerebilecek miyiz?”
Kontrolsüzlük kaosa sürükler
“Sinerji yaratmayı bilmiyoruz. Geçmişin paradigmasına nazaran çok farklı bir rekabet anlayışı var bugün. 2 sefer 2 ile 5 elde edebiliyorsunuz sinerji ile… Model yaratmaya muhtaçlığımız var. Eski sistemler geçersizliğini kaybederken yeni sistemler bulunamıyor. Bu, kontrolsüzlük yaratıyor lakin bu dünyayı kaosa sürükler.”
Gençler oyunla gerçeklerden kaçmamalı
“Gençlerin oyunlara düşkünlüğünü görüyoruz. Bu, gerçeklerden kaçma noktasına gelmemeli. Onlara şunu anlatabilmemiz lazım: Senin yetkinliklerin var. Kendi vizyonunu belirle, hayatını pahalı kıl. Yeteneklerini belirle, gerekli kendini bilgiyle donat. Bunu illa ki bugünün eğitim sisteminde yapmak zorunda değilsin.”
En çok hürmet duyduğum insanın bir kıssası var…
“Benim dünya üzerinde en çok hürmet duyduğum insanlardan biri Jane Goodall. Hayatının 50 yılını şempanzeleri araştırarak geçirdi. 28 yaşında Afrika’ya gitti, 80 yaşına kadar şempanzeleri araştırdı. 90 yaşına geldi, ayağında demir çarık, Dünya Ekonomik Forumu’na gidip öykülerini anlattı. Dünyanın en hoş bakışlı kadını… Biz de diyoruz ki öykülerimizi anlatalım. Gençlerimizi de bu yeni sürece yanlışsız öyküleri anlatırsak çekebiliriz.”
İşte Türkiye Bilişim Vakfı’nın yeni manifestosu: Sürdürülebilirlik temelli yeni endeksler oluşturulmalı
-Toplumları dönüştürmek için bilinçlenmenin rolü kritik. Bireylerin ve toplumların yeni paradigmaya ahenk sağlamaları için eğitim ve farkındalık artırılmalı.
-Genç (fluid mind) ve tecrübeli (crystallized mind) zihinlerin birlikte yeni fikirler yaratmasına ve uygulamasına imkan tanınmalı.
-Çalışmaların bilimsel ve bilgiye dayalı yapılması bilhassa değerli. Bilgilerin tarifi gereği geçmiş kaynaklı olması kabulüyle hareket edilmeli ve data kirliliğinden kaçınılmalı.
-Küresel katılımcılık gözetilerek ve gezegenin bütünlüğü ele alınarak sürdürülebilirlik temelinde global bir kurumsallaşma modeli üzerinde çalışılmalı.
-Özellikle iktisat ve yönetişim sistemlerinde geçmiş temel performans göstergeleri (GNP, GDP vb.) yerine sürdürülebilirlik temelli yeni endeksler oluşturulmalı ve kullanılmalı.
-Daha sürdürülebilir, global, yeni, dinamik iktisat, hukuk ve yönetişim modelleri ve kurumları geliştirilmeli ve kontrol sistemleri oluşturulmalı.
-Bu manifesto, sürdürülebilirlik, işbirliği ve yenilikçilik temelinde, akıl karışıklığını aşarak yeni bir geleceğe birlikte adım atmak için davette bulunmaktadır.
-Yüzde 50’nin ümitsizlikte kaybolmasına müsaade vermeyeceğiz
-Türkiye Teknoloji Vakfı yeni manifestosunu, geçmişin sıkıntılarını bir yana bırakıp geleceğin problemlerine odaklanmak olarak belirledi. Faruk Eczacıbaşı, “Türkiye nüfusunun yüzde 50’si 32 yaşın altında. Gençlere umut vermek zorundayız, bizim üzere düşünenler olduğunu biliyoruz ve tahlili daima birlikte aramak zorundayız” dedi.
Dünyayı geliştirmek için yapılacak işlere bu toprakların imzasını atmak istiyoruz
Faruk Eczacıbaşı, YÖK Lideri ile geçen hafta bir toplantı yaptıklarını ve tüm dünyadaki üniversitelerde vazife yapan Türk akademisyenlere dair bir ortak çalışma başlatacaklarını açıkladı. Eczacıbaşı hala farklı ülkelerde misyon yapan 12 ila 15 bin akademisyenin nerede, hangi çalışmayı yaptığına dair bir datanın bulunmadığını belirterek bir haritalama çalışmasına başlayacaklarını açıkladı.
Eczacıbaşı şöyle devam etti: “Biz bu toprakların imzasını dünyayı geliştirmek üzere atmak istiyoruz. Sesimizi duyurmak istiyoruz. 15 bin akademisyenimiz dünyanın farklı yerlerinde çalışıyor, biz onlarla imzamızı atıyoruz lakin sesimizi duyuramıyoruz. Biz kendimizi nasıl dünyaya duyurabiliriz? Yoksa moralimiz gereksiz yere bozuluyor.”
Yönetim jenerasyonu çok yaşlı
Eczacıbaşı, “Her genç bir 5 yıl öncesinin gencine nazaran bile farklı kavramları kullanarak hayata başlıyor. Bugünkü idare jenerasyonu yaşlanıyor. Dünyanın yaş ortalaması 30 iken, dünya başkanlarının yaş ortalaması 62, dünya parlamentosunun yaş ortalaması 53. Bu beşerler dünyanın yaş ortalaması için karar veriyorlar. Bizi yöneten nesil, ben dahil, bir yanda, öteki yanda dünyanın öbür yarısı…ABD tarihinin en yaşlı liderini seçecek.”
İş Dünyası
HABER İÇERİĞİ : Dünya
