Emre ERGÜL
Hiç uzatmadan söyleyelim: 2023 yılı, “She-conomy,” yani bayan iktisadının yılı oldu. Bayanlar geçtiğimiz yıl ekonomik büyümenin ana itici gücü olarak öne çıktı… Bu öylesine söylenen bir cümle değil; işletmeler hakkında kitle kaynaklı incelemeler yayınlayan San Fransisco merkezli Amerikan şirketi Yelp’in yayınladığı “She-conomy Trendleri” raporunun özeti… İşte rapordan çarpıcı bayan dataları: l Barbie sineması gişe rekorları kırdı.
-2024 Grammy Big Four Ödülleri’ni bayan sanatkarlar domine etti.
-Raflarda yer alan en çok satan 10 kitabın 7’sinin müellifi bayanlar oldu.
-Kadınlara ilişkin kitapçılar için yapılan aramalar yüzde 74 arttı.
-Kadın atletler alanda tarihi ilerlemeler kaydederken, Amerikan Ulusal Bayanlar Futbol Ligi seyirci rekorunu kırdı.
-Sahnede ve ekranda Beyoncé’nin Rönesans çeşidi lokal ekonomileri canlandırdı.
-Şarkıcı Taylor Swift tüm vakitlerin en yüksek hasılat yapan çeşidini gerçekleştirdi.
-ABD’de yeni açılan bayanlara ilişkin işletmelerin sayısı 2022’ye kıyasla yüzde 17 arttı.
– Bayanlar tarafından oluşturulan ve tanınan hale getirilen trendler, çeşitli dallardaki tüketici davranışlarını etkiledi. Bayanların 2023’te ABD’de açtığı işletmelerin hepsi kendi kategorilerinde ulusal ortalamaların üzerinde oldu.
-Kadın teşebbüsünde en fazla büyüme, yüzde 44’le otel ve seyahat dalında görüldü. İşte bu yüzden de Yelp’in Trend Uzmanı Tara Lewis, 2023’ü “Kız Yılı” ilan etti: “Yelp dataları, bayanların geçen yılki esas tüketici davranışı trendlerinin merkezinde yer aldığını gösteriyor.
Kadınların liderliğindeki bir stadyum çeşidine katılmış, yeni bir sağlıklı hayat rutini benimsemiş, yeni birçok satan kitap almış yahut gardırobunuzu güncellemiş olsanız da, bayan iktisadı kültürel trendlere hakim oldu ve sonuçta ekonomik büyümeyi destekledi.
Kadınlar kendi ticari teşebbüslerine yatırım yaptıkça ve yeni trendler belirledikçe, katkılarımızın hem tüketici hem de işletme sahibi olarak ekonomik faaliyeti ilerletmeye devam edeceğini öngörüyoruz.”
Yelp raporu şu cümlelerle sona eriyor: “Ülke genelinde bayanlar çeşitli sanayilerde yeni işler kurdukça ve klâsik olarak erkek hâkim alanlarda parıldadıkça, ülkenin ekonomik büyümesinin büyük bir kısmının bayanların katkılarından kaynaklandığına kuşku yok. 2024 yılında da bayanlardan kaynaklanan ekonomik ivmeyi ve başlattıkları trendleri takip etmeye devam edeceğiz.”
Kadın işverenlerin gözdesi Miami
Kadın girişimcilerin 2023’te iş kurduğu ABD kentlerine bakıldığında, iki farklı kategoride Miami öne çıktı. Miami, bayanlara ilişkin işletmelerin oranı ve bayan işletme sayısının büyüme oranı kategorisinde yüzde 31’le birinci oldu. Teksas’ın Austin kenti ile Washington DC ve Denver da öne çıkan öteki üç kent oldu.
5 yılda yüzde l Kuvvet antremanı (Yüzde 14) 29’dan yüzde 49’a
Bordro ve İK şirketi Gusto’nun datalarına nazaran 2023’te ABD’deki yeni işletme sahiplerinin yüzde 49’u bayan oldu. 2019’da bu tablo epey farklı görünüyordu: Gusto’ya nazaran yeni işletme sahiplerinin yüzde 29’u bayandı. Yeniden Gusto datalarına nazaran, 2023’te bayanların yüzde 70’i esneklik dileğiyle iş kurdu. Erkeklerde bu oran yüzde 66.
Kadın eli en çok otelcilik ve seyahat bölümüne değdi
2023 yılında 2022’ye oranla ABD’deki 7 dalda yeni iş kurulumunda artışlar yaşandı. Bayan teşebbüsçüler, otelcilik ve seyahat ile hizmet kesiminde farklarını ortaya koydu
Kadınların şirketlerinin toplam geliri % 12.1 arttı
Bu yılın başlarında yayınlanan Wells Fargo Bayanların Sahip Olduğu İşletmelerin Tesiri Raporu’na nazaran, salgının başlangıcında bayanlar kapattıklarından daha fazla işletme kurarken, erkeklere ilişkin firmaların sayısı azaldı. Ventureneer, CoreWoman ve Kamu Siyasetini Etkileyen Bayanlar ile ortaklaşa yürütülen araştırmaya nazaran bu sırf başlangıçtı.
Census datalarından yararlanılan araştırmaya nazaran, 2019’dan 2023’e kadar bayanların sahip olduğu işletmelerin sayısı, erkeklerin sahip olduğu şirketlerin neredeyse iki katı kadar arttı ve 2022 ile 2023 ortasında 4.5 kata çıktı. Wells Fargo raporuna nazaran, 2019’dan 2023’e kadar bayanlara ilişkin tüm firmalarda ortalama gelir artışı yüzde 12.1 oldu. Siyahi ve Latin kökenli bayanlara ilişkin şirketlerde bu oran sırasıyla yüzde 32.7 ve yüzde 17.1 ile daha da yüksekti.
Pandemideki “she-sesyon”dan “she-conomy”e
CNN Televizyonu da bayanların resesyondan işverenliğe yükselişini şöyle lisana getirdi: “COVID-19 salgını devrinde bayan istihdamı orantısız bir formda olumsuz etkilendi. Bir “işten ayrılma” süreçleri oldu… Adeta bir resesyon (she-sesyon). Lakin bayanlar fırsatları buldu ve kıymetlendirdi.”
Kahve matarası en çok aranan ‘she-conomy’ ürünü
Yelp analistleri, kimi eserlerin 2023’te arama motorlarında daha fazla arandığına ve bunların hepsinin gerisinde da bayan tüketicilerin olduğuna dikkat çekti. İşte o eserler ve artışları:
-Kahve matarası (Bir yıl öncesine nazaran yüzde 215 artış)
– Magnezyum (Yüzde 74 artış)
-Pickleball (Yüzde 28)
-Pilates yahut Lori Harvey bedenine sahip olmak (Yüzde 25) 5 yılda yüzde
-Kuvvet antremanı (Yüzde 14)
Kadınlar, en çok “kadınların sahip olduğu pilates salonlarını” aradı
Yelp raporuna nazaran, bayan tüketiciler bayan girişimcilere özel takviye verdi. O denli ki, arama motorlarındaki “kadınların sahip olduğu pilates salonları” cümlesinin aranması 1 yılda yüzde 353 arttı. “Kafa spa tedavileri” yüzde 550, “Kore cilt bakımı” yüzde 447 ve “Rus manikürü” yüzde 261 artış gösteren başka arama cümleleri oldu.
Eva Longoria’ya Bezos’tan 50 milyon dolarlık “Cesaret ve Medeniyet” ödülü
Dünyanın en varlıklı ikinci insanı Jeff Bezos ve nişanlısı Lauren Sanchez’in yardım kuruluşlarını desteklemek için 2021 yılından bu yana dağıttığı “Courage and Civility” (Cesaret ve Medeniyet) ödülünün bu yılki sahipleri belirli oldu. 100 milyon dolarlık ödül ikiye bölündü. 50 milyon dolarlık birinci mükafatın sahibi 49 yaşındaki aktris Eva Longoria oldu.
Unutulmaz “Umutsuz Mesken Kadınları” dizisindeki Gabrielle Solis rolüyle tüm dünyada ismini duyuran Longoria, 2012 yılında kurduğu ve Latin kökenlilerin Amerikan toplumuna entegrasyonu için çalışan Eva Longoria Vakfı’nın başkanlığını yürütüyor. Longoria yaptığı açıklamada, “Topluluğum için fırsat altyapısına yatırım yapmak gayesiyle bu çalışmayı inşa etme ve genişletme fırsatına sahip olduğum için onur ve heyecan duyuyorum” dedi. 50 milyon dolarlık ikinci ödül de emekli Donanma Amirali Bill McRaven’in oldu.
El Kural başkanı Usame bin Ladin’in öldürüldüğü operasyounu yürüten isimlerden biri olan McRaven, ABD’de şehit ailelerine dayanak veren bir vakfın kurucusu… “Courage and Civility” mükafatı 2021’de ABD’li avukat Van Jones ile İspanyol asıllı şef Jose Andres’e; 2022’de de ABD’li müzikçi Dolly Parton’a verilmişti.
İş Dünyası
HABER İÇERİĞİ : Dünya
