Tarım Ürünlerinde Şok Artış! TÜİK Rakamları Alarm Veriyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK),2025 Mayıs ayına ilişkin Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım-ÜFE) verilerini yayımladı. Açıklanan rakamlar, tarım sektöründe yaşanan fiyat artışlarının boyutunu gözler önüne seriyor. Yıllık bazda %28,96'lık artış, üreticiden tüketiciye kadar tüm kesimleri etkileyen önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.

Tarım-ÜFE'de Yüksek Artışlar

TÜİK verilerine göre, Tarım-ÜFE'de 2025 Mayıs ayında bir önceki aya göre %0,23 artış, bir önceki yılın Aralık ayına göre %12,56, bir önceki yılın aynı ayına göre %28,96 ve on iki aylık ortalamalara göre ise %35,21 artış gerçekleşti. Bu rakamlar, tarım sektöründeki fiyat istikrarsızlığının devam ettiğini gösteriyor.

Sektörel bazda incelendiğinde ise şu değişimler gözlendi:

• Tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde %0,41 azalış,
• Ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde %7,85 artış,
• Balık ve diğer balıkçılık ürünleri, su ürünleri ve balıkçılık için destekleyici hizmetlerde ise %11,95 artış.

Ana gruplar özelinde bakıldığında ise tek yıllık bitkisel ürünlerde %7,20 azalış, çok yıllık bitkisel ürünlerde %9,38 artış ve canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde %0,59 artış yaşandı.

Artışın Nedenleri ve Olası Sonuçları

Tarım ürünlerindeki bu yüksek fiyat artışlarının birçok nedeni olabilir. Bunlar arasında:

• İklim Değişikliği: Kuraklık, sel, don gibi doğal afetler ürün rekoltesini olumsuz etkileyerek fiyatları artırabilir.
• Girdi Maliyetleri: Gübre, ilaç, tohum, enerji gibi tarımsal girdi maliyetlerindeki artışlar, üreticileri fiyatları yükseltmeye zorlayabilir.
• Döviz Kuru: Döviz kurundaki dalgalanmalar, ithal edilen tarım ürünlerinin ve girdilerinin fiyatlarını etkileyebilir.
• Talep Artışı: Nüfus artışı, gelir düzeyindeki yükseliş ve değişen tüketim alışkanlıkları tarım ürünlerine olan talebi artırarak fiyatları yukarı çekebilir.

Bu artışların tüketici üzerindeki etkileri de kaçınılmaz olacaktır. Gıda enflasyonunun yükselmesi, vatandaşların alım gücünü düşürebilir ve beslenme alışkanlıklarını değiştirmesine neden olabilir. Ayrıca, tarım sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin rekabet gücü de olumsuz etkilenebilir.

Gelecekte Neler Bekleniyor?

Tarım ürünlerindeki fiyat artışlarının önümüzdeki dönemde de devam edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor. Ancak, iklim değişikliğinin etkileri, girdi maliyetlerindeki artışlar ve döviz kurundaki dalgalanmalar gibi faktörler göz önüne alındığında, tarım sektöründe istikrarlı bir fiyat politikası izlemek ve üreticileri desteklemek büyük önem taşıyor. Aksi takdirde, gıda enflasyonu ve tarımsal üretimdeki sorunlar daha da derinleşebilir.

TÜİK'in açıkladığı bu veriler, tarım sektöründe acil önlemler alınması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Sürdürülebilir tarım uygulamalarının teşvik edilmesi, girdi maliyetlerinin düşürülmesi, üreticilerin desteklenmesi ve tüketici bilincinin artırılması gibi adımlar, tarım sektöründe istikrarın sağlanmasına katkıda bulunabilir.