ABD'deki en büyük Ermeni lobisi olan Amerika Ermeni Ulusal Komitesi (ANCA), eski Başkan Donald Trump'ın 1915 olaylarına ilişkin tutumuna sert tepki gösterdi. Trump'ın "soykırım" ifadesini kullanmaması, ANCA tarafından Türkiye'nin baskılarına boyun eğmek olarak yorumlandı. Bu durum, ABD-Ermeni ilişkilerinde yeni bir gerginliğe yol açtı.
ANCA'dan Sert Suçlamalar
Lobinin resmi internet sitesinden yapılan açıklamada, Trump'ın 1915 olaylarıyla ilgili kullandığı "Büyük Felaket" (Meds Yeghern) ifadesi yetersiz bulundu ve eleştirildi. ANCA Yöneticisi Aram Suren Hamparian, Trump'ı geri adım atmakla suçladı. Hamparian ayrıca, ABD yönetimini Türkiye ve Güney Kafkasya politikasını gözden geçirmeye çağırdı. Bu çağrı, ABD'nin bölgedeki stratejik çıkarları açısından önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Hamparian'ın açıklamaları şu şekilde:
- "Trump, Ermeni halkının acılarını görmezden geldi."
- "Türkiye'nin baskılarına boyun eğerek tarihi gerçekleri çarpıttı."
- "ABD yönetimi, bölgedeki politikasını yeniden değerlendirmeli."
Trump ve Biden Arasındaki Fark
Trump, başkanlığı döneminde olduğu gibi bu yıl da 1915 olayları için "soykırım" ifadesini kullanmadı. Eski Başkan Joe Biden ise 2021'den itibaren bu ifadeyi resmi açıklamalarda kullanarak Ermeni lobisinin taleplerine destek vermişti. Bu durum, ABD'nin iç siyasetindeki farklı yaklaşımların dış politikaya nasıl yansıdığını açıkça gösteriyor.
Dışişleri'nden Net Mesaj
ABD Başkanı'nın açıklamasından hemen önce bir değerlendirme yayımlayan Türk Dışişleri Bakanlığı, bazı ülkelerin 1915 olaylarını siyasi çıkar aracı olarak kullanma çabalarına tepki gösterdi. Bakanlıktan yapılan açıklamada, "Radikal çevrelerin tarihten husumet çıkarma yönündeki çabalarının teşvik edilmemesi gerektiğini hatırlatıyor, Türkiye ile Ermenistan arasında devam eden normalleşme sürecinin desteklenmesi çağrımızı yineliyoruz" denildi. Bu açıklama, Türkiye'nin konuya ilişkin hassasiyetini ve çözüm odaklı yaklaşımını vurguluyor.
Türkiye'nin açıklaması şu ifadeleri içeriyordu:
- "1915 olayları, siyasi çıkar aracı olarak kullanılmamalıdır."
- "Türkiye ile Ermenistan arasındaki normalleşme süreci desteklenmelidir."
- "Tarihten husumet çıkarma çabaları teşvik edilmemelidir."
Ermeni lobisinin Trump'a yönelik bu sert tepkisi, ABD-Türkiye ilişkilerinde yeni bir sınav olarak değerlendirilebilir. Özellikle Biden yönetiminin Türkiye politikası üzerindeki etkileri ve Ermeni lobisinin beklentileri, önümüzdeki dönemde yakından takip edilmesi gereken konular arasında yer alıyor. Bu gelişmeler, bölgedeki güç dengelerini ve diplomatik ilişkileri derinden etkileyebilir.