Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB),e-ticaretin yükselişiyle birlikte sanal POS sistemleri üzerinden yapılan ödemelere yönelik kapsamlı bir inceleme başlattı. Yapılan detaylı analizler sonucunda, 4 bin 95 mükellefin vergiye dahil etmediği 37 milyar TL'lik bir hasılat tespit edildi. Bu durum, dijitalleşen dünyada vergi kayıplarının boyutunu gözler önüne seriyor.
Sanal POS Denetimleri Artıyor
GİB, 2020-2024 yılları arasındaki dönemi kapsayan incelemelerde, sanal POS kullanarak gelir elde eden kişilerin mükellefiyet durumlarını ve gelir beyanlarını titizlikle inceledi. Ödeme ve elektronik para kuruluşlarından elde edilen verilerle yapılan analizlerde, yüksek riskli mükellefler belirlendi. Banka verileriyle uyumlu raporlar sayesinde, sanal POS aracılığıyla gelir elde eden ancak mükellefiyeti bulunmayan, beyanname vermeyen veya eksik beyanda bulunan 4 bin 95 kişi tespit edildi. Bu kişilerin toplamda 37 milyar TL'lik hasılatı vergi dışı bıraktığı belirlendi.
Tekstil, hazır giyim, bilgisayar sarf malzemeleri, telefon aksesuarları ticareti ve bilgisayar programlama gibi çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren yüzlerce mükellefin de gelirlerini gizlediği tespit edildi. Örneğin, vergi kaydı olmayan bir kişinin 2024 yılında sanal POS üzerinden 2 bin 284 işlem yaparak 67 milyon TL gelir elde ettiği belirlendi. Bu kişinin internet üzerinden perakende bilgisayar sarf malzemeleri satışı yaptığı ve hakkında yasal işlem başlatıldığı bildirildi.
Gönüllü Uyum Çağrısı ve Cezai İşlemler
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB),vergi kayıplarını önlemek amacıyla "gönüllü uyum ve izaha davet" sürecini başlattı. Mükellef olmayan, beyanname vermeyen veya eksik beyanda bulunanlar önce bilgilendirilerek gönüllü uyuma davet ediliyor. Beyanlarını düzeltenlere daha az ceza uygulanırken, çağrıya uymayanlar hakkında vergi incelemesi ve cezai işlemler başlatılacak. Bu sürece ilk etapta e-ticaret gelirlerini gizlediği belirlenen 561 mükellef ile başlandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, dijitalleşen dünyada vergi kaybının izlenmesinin kolaylaştığını vurgulayarak şunları söyledi:
Sadece sahada değil, teknolojiyi etkin kullanarak da kayıt dışılıkla mücadele ediyoruz. Sanal POS ve dijital ödeme sistemleri üzerinden gelir elde edenler vergisini ödemek zorunda. Önce gönüllü uyum süreci işletiliyor, uymayanlara ise ceza mekanizması uygulanacak.
Bu durum, vergi kaçakçılığıyla mücadelede dijitalleşmenin önemini bir kez daha ortaya koyuyor. GİB'in bu tür denetimleri artırarak vergi kayıplarını en aza indirmesi bekleniyor.
Vergi Kaçakçılığının Ekonomiye Etkileri
Vergi kaçakçılığı, devletin gelir kaybına neden olmasının yanı sıra, dürüst mükelleflerin rekabet gücünü de olumsuz etkiliyor. Kayıt dışı ekonomi, haksız rekabete yol açarak piyasaların dengesini bozuyor ve vergi yükünün adil dağılımını engelliyor. Bu nedenle, vergi kaçakçılığıyla mücadele, ekonomik istikrarın sağlanması ve sürdürülebilir büyümenin desteklenmesi açısından büyük önem taşıyor.
Bu tür operasyonlar, vergi sisteminin daha adil ve şeffaf hale gelmesine katkı sağlayacaktır. Vergi kaçakçılığıyla mücadelede teknolojinin etkin kullanımı, gelecekte de önemli bir rol oynamaya devam edecek. Mükelleflerin vergi yükümlülüklerini yerine getirmesi, hem kendi çıkarlarına hem de ülke ekonomisine katkı sağlayacaktır.
