Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), "proje okullar"da görevli öğretmenlerin resen atanması uygulamasına karşı gelen tepkiler üzerine geri adım attı. Eğitim-İş'in açtığı dava ve yaptığı çağrılar sonuç verdi ve MEB, Nisan 2025 Norm Fazlası Öğretmen Atama Takvimi'ni durdurdu. Ancak sendika, MEB'in benzer bir takvimi tekrar uygulamaya koyma ihtimaline karşı mücadeleye devam edeceklerini belirtti.
Norm Fazlası Atamaları Neden Durduruldu?
Eğitim-İş, MEB'in norm fazlası durumundaki öğretmenleri, hak kayıplarına ve mağduriyetlere yol açacağından, tercihlerinin dışında resen atamaya tabi tutmaması gerektiğini vurguladı. Sendika, bu uygulamanın öğretmenlerin motivasyonunu düşüreceğini ve eğitim kalitesini olumsuz etkileyeceğini savundu. MEB'in bu kararı almasında, "proje okullar"da görevli öğretmenlerin "sürgün" edilmesine karşı çıkan öğrencilerin protestoları da etkili oldu.
Norm fazlası, MEB yetkilileri tarafından "bir nedenle istihdam alanı daralanlar" şeklinde tanımlanıyor. Örneğin, bir dersin haftalık saatinin azaltılması, o branştaki öğretmenlerden birinin norm fazlası olmasına yol açabilir. Bu durumda, "hizmet puanı en az olandan başlamak üzere" öğretmenler norm kadro fazlası olarak belirleniyor.
"Proje Okullar"da Neler Oluyor?
Türkiye genelinde, eğitim camiasında "proje okullar" olarak bilinen okullarda çalışan 20 bini aşkın öğretmenin görev yerleri, 8 Nisan'da "norm kadro" gerekçesiyle değiştirilmişti. Bu atamalar, öğretmenler, öğrenciler ve veliler tarafından büyük tepkiyle karşılanmıştı. Birçok ildeki okullarda protesto eylemleri düzenlenmiş, sendikalar MEB önünde açıklamalar yapmıştı.
MEB'in 2014'te başlattığı uygulamayla "başarılı" ve "seçkin" liselerin özel bir statüye alınarak, daha esnek ve özgün programlarla "proje geliştiren kurumlar" hâline getirilmeleri amaçlanmıştı. Ancak uygulamada birçok sorun ortaya çıktı. Özellikle fen liseleri, anadolu liseleri, sosyal bilimler liseleri ve bazı meslek liseleri bu kapsama alınmıştı. Öğretmenlerin keyfî tayin işlemleriyle huzursuzluğa sevkedilirken başarıyı çoğaltma iddiası öğrenci ve mezunların sisteme isyanına yol açtı.
Öğrencilerden Tepkiler Yükseldi
Okul yönetimlerinin merkezi atama ile değiştirilebilmesi, öğrencilerin ve öğretmenlerin karar alma süreçlerine katılımını aşağı çekerken, bu nitelikleriyle öne çıkan okulların “kimlik” ya da “geleneği” zedeliyordu. Kimi okullarda sevilen ve deneyimli öğretmenlerin gönderilmesi öğrencilerde büyük tepkiye yol açtı. Özellikle Kadıköy Anadolu Lisesi, İstanbul Erkek Lisesi, Bornova Anadolu Lisesi, Vefa Lisesi gibi köklü okullarda öğrenciler "Biz proje değil, öğrenciyiz!" sloganıyla protestolar düzenledi.
Vefa Lisesi öğrencilerinden oturma eylemi 14 Nisan 2025 Lise öğrencileri öğretmenleri için eylemde: "Zaman eğlenme zamanı değil" 16 Nisan 2025
MEB'in Atama Kararı Eğitimde Yeni Bir Dönem mi?
MEB'in norm fazlası öğretmen atamalarını durdurma kararı, eğitim camiasında olumlu karşılandı. Ancak Eğitim-İş'in belirttiği gibi, bu kararın kalıcı olup olmayacağı ve MEB'in benzer uygulamalara tekrar başvurup başvurmayacağı belirsizliğini koruyor. Öğretmenlerin ve öğrencilerin tepkileri, MEB'in politikalarını şekillendirmede önemli bir rol oynayacak gibi görünüyor. Eğitimde yaşanan bu gelişmeler, önümüzdeki dönemde eğitim politikalarının daha katılımcı ve şeffaf bir şekilde belirlenmesi gerekliliğini bir kez daha ortaya koyuyor.
