Bangladeş'te siyasi arenada flaş bir gelişme yaşandı. Geçici hükümet, eski Başbakan Şeyh Hasina'nın liderliğini yaptığı Avami Ligi'nin tüm siyasi faaliyetlerini durdurma kararı aldı. Bu beklenmedik karar, ülkedeki siyasi dengeleri derinden etkileyecek gibi görünüyor. Kararın gerekçesi ise, geçen yıl yaşanan ve yüzlerce insanın hayatını kaybettiği protestolarla ilgili yürütülen yargı süreci.
Yasağın Gerekçesi ve Süresi
Geçici hükümetin hukuk danışmanı Asıf Nazrul, Başdanışman Muhammed Yunus'un başkanlığındaki kabinenin, Avami Ligi'nin tüm faaliyetlerini "terörle mücadele yasası" uyarınca yasakladığını açıkladı. Nazrul, bu kararın ulusal güvenlik, egemenlik ve Temmuz Hareketi aktivistlerinin güvenliği için alındığını vurguladı. Yasağın ne kadar süreceği ise merak konusu. Nazrul, yasağın, Temmuz-Ağustos 2024'te hükümet karşıtı gösterilerde hayatını kaybeden yüzlerce protestocunun ölümüyle ilgili dava süreçleri tamamlanana dek geçerli olacağını belirtti. Bu durum, yargı sürecinin uzunluğuna bağlı olarak yasağın aylarca hatta yıllarca sürebileceği anlamına geliyor.
Uluslararası Suçlar Mahkemesi'nde Yargılanma İhtimali
Kabine toplantısında alınan bir diğer önemli karar ise, protestolardaki cinayetlerden tüm siyasi partilerin Uluslararası Suçlar Mahkemesi'nde yargılanmasını mümkün kılacak yeni bir yasal düzenleme yapılması oldu. Bu düzenleme, Bangladeş siyasetinde yeni bir sayfa açabilir ve siyasi aktörlerin geleceği üzerinde önemli etkiler yaratabilir. Ayrıca, Hasina ailesinin mal varlığına da daha önce el konulmuştu. Mart ayı başında eski Başbakan Şeyh Hasina, oğlu Sajeeb Wazed Joy, kızı Saima Wazed ve kız kardeşi Şeyh Rehana’ya ait toplam 124 banka hesabı ve tüm mal varlıkları dondurulmuştu. Bu durum, Hasina ailesi üzerindeki baskının giderek arttığını gösteriyor.
Protestoların Arka Planı
Peki, bu protestolar nasıl başlamıştı? Geçen yıl temmuz ayında, 1971’deki Bağımsızlık Savaşı’nda görev alanların çocuklarına kamu kadrolarında kontenjan ayrılması kararına karşı öğrenciler öncülüğünde protestolar başlamıştı. Yüksek Mahkemenin kontenjan oranlarını düşürmesi sonrası eylemler sona erdirilmiş gibi görünse de, bu kez gösterilerde hayatını kaybedenler için adalet çağrısı yapılmıştı. Gösteriler sırasında yaşanan şiddet olaylarında yüzlerce kişi yaşamını yitirmiş, binlerce kişi gözaltına alınmıştı. Olayların tırmandığı dönemde Başbakan Hasina, Hindistan’a gitmiş, göstericiler ise resmi konutunu basmıştı.
Bangladeş'te yaşanan bu gelişmeler, ülkenin siyasi geleceği açısından kritik bir döneme işaret ediyor. Şeyh Hasina ve Avami Ligi'nin geleceği, yargı sürecinin sonuçlarına ve yeni yasal düzenlemelere bağlı olacak. Ülkedeki siyasi gerginliğin artması ve yeni protestoların yaşanması ihtimali de göz ardı edilmemeli. Nobel Barış Ödüllü Muhammed Yunus'un geçici hükümetin başında olması, süreci nasıl etkileyeceği de merak konusu.
