Osmanlı İmparatorluğu kurulduğu 1299’dan itibaren büyüme kaydederek, dünyanın tarihte gördüğü en büyük devletlerinden biri haline gelmişti.
Üç kıtaya yayılan hudutları ile imparatorluk birçok ulusu ve ülkeyi idaresi altına almıştı. Batılı ülkelerin güçlenmesi ve beraberinde gelişen milliyetçi akımlar devleti zayıflatıyordu. Egemenliği altındaki topraklardan hisse almak isteyen emperyalist devletler gerilemekte olan Osmanlı İmparatorluğu’nu paylaşma hesapları yapıyordu.
I. Dünya Savaşı’nın ateşi bu hesaplar doğrultusunda Osmanlı Devletini de sardı. Bu hesaplar doğrultusunda açılan Çanakkale Cephesi yaşanan kahramanlık öyküleri ile bir milleti yok etmeyi amaçlayan planlara kıymetli darbe vurmuştu. Darbeyi tetikleyen olayların arkasında ise büyük bir azim, kararlılık ve kahramanlık yatıyordu. Kahramanlarımızı hürmetle anıyoruz:
Bir önder tarih sahnesine çıkıyordu
Çanakkale Savaşlarında, karaya asker çıkarma teşebbüslerinin en değerlisi; İngiliz ve Fransız kuvvetlerinin Seddülbahir’e, Avustralya ve Yeni Zelanda Kolordusu’nun Arıburnu bölgesine yaptıkları 25 Nisan 1915 tarihli çıkarma kıymetli bir kırılma noktasıydı. 19’uncu Tümen Komutanlığı vazifesiyle Çanakkale’ye adım atan Yarbay Mustafa Kemal, hem bu tümenin hem de öteki birliklerin komutasını üzerine alınca savaşın gidişatı besbelli halde değişmişti.
Mustafa Kemal Atatürk, birinci evvel Sofya sefareti ataşe militerliğinden bölgeye çağrılmış ve Tekirdağ’da 19’uncu fırkayı teşkile memur edilmişti. Bu kuvvetle Eçe Limanı, Seddülbahir ve Morto Limanı ortasındaki kıyının korunmasıyla görevlendirilen Atatürk, Balkan Savaşından beri bu araziyi yeterlice tanıma fırsatı bulmuştu.
Çanakkale’yi savunan 5. Ordu Kumandanı Liman von Sanders, Bolayır-Saros bölgesine çıkarma yapılacağını düşünüyordu. Çanakkale Savaşları’nın en değerli günü olarak tarihe geçen 25 Nisan 1915’te Türklerin, Seddülbahir Cephesi’ne kuzeyden kuvvet kaydırmalarına mani olmak hedefiyle Müttefik Kuvvetleri, Kocaçimentepe’yi ele geçirmek üzere donanma takviyesinde çıkarma başlattı.
Hem çıkarmayı yapan İngilizler hem de savunmayı gerçekleştiren Türk birlikleri için çok sıkıntı ve kanlı bir çatışma oldu ve her iki tarafta da ağır kayıplar yaşandı. 9’uncu Tümenin 27’nci Alayı, Kanlısırt bölgesinde düşmanı durdururken 5’inci Türk Ordusunun genel ihtiyatını oluşturan 19’uncu Tümenin Kumandanı Kurmay Yarbay Mustafa Kemal, kendi inisiyatifiyle hareket ederek, daima taarruzlarla düşmanı dar bir kıyı şeridinde durdurmayı başardı.
Mustafa Kemal, 19’uncu Tümen ve buyruğuna verilen öteki birliklerle, 17 Mayıs 1915 tarihine kadar Arıburnu Cephesi’ndeki savaşları, sevk ve yönetimdeki üstün yeteneğiyle başarılı bir halde yönetti. Beş ay boyunca Seddülbahir, Kirte ve Arıburnu cephelerinde muvaffakiyet elde edemeyen General Hamilton, Türk ordusunun gerilerine sarkmak ve onu çember içine alarak yok etmek için Anafartalar (Suvla) kıyılarında yeni bir cephe açmaya karar verdi.
Bunu gerçekleştirmek için Arıburnu’na Anzak Kolordusu, Suvla kıyılarına ise 9’uncu İngiliz Kolordusu tahsis edildi. Harekât 6 Ağustos 1915 gecesi baskın formunda başladı. Bu muharebeler devam ederken 8 Ağustos 1915’te, 19’uncu Tümen Kumandanı Albay Mustafa Kemal, Anafartalar Küme Komutanlığına atandı ve bölgedeki bütün kuvvetler onun buyruğuna verildi.
İngilizler, Anafartalar bölgesine yapılan çıkarmayla birlikte iki tümenle Kocaçimentepe ve Conkbayırı’na taarruz ederek çok kritik yeni bir durum daha yaratmışlardı. Mustafa Kemal, 10 Ağustos 1915 sabahı, yalnız 8’inci Tümen ile İngiliz kuvvetlerine karşı süngü atağı yaptırarak düşmana ağır kayıplar verdirdi. Artık Yarbay Mustafa Kemal, “Anafartalar Kahramanı” olarak ün kazanmıştı.
33’üncü Piyade Alayı
Türk ordusunun tüm birlik ve fertleri üzere 33’üncü Piyade Alayı da kendisine verilen vazifeyi en uygun biçimde yaparak ülkesini ve ulusunu savunmak için üstün uğraş gösteren bir birlikti. Çanakkale Cephesi’nde…
Ezineli Yahya Çavuş’un 67 askerden oluşan tümeni
Gelibolu Yarımadası’nda 25 Nisan 1915 günü Ertuğrul Koyu’na çıkarma yapan 3 bin askerden oluşan İngiliz kuvvetini, Ezineli Yahya Çavuş ve komutasındaki 67 asker on saati aşan müddette mavzer atışlarıyla kıyıda durdurdu. Ezineli Yahya Çavuş, 4 Haziran 1915’te 3. Kirte Muharebelerinde ağır bir yara alarak hastaneye kaldırıldı ve sonraki gün şehit oldu.
Arkadaşı gelinceye kadar yerini bırakmadı
Savaş sırasında Mecidiye Tabyası’ndaki bataryalar yirmi dakika ateş edememişti. Yüzbaşı Mehmet Hilmi, toprağa isabet eden ağır ve şiddetli bombardıman sonucunda toprakların kama çarkındaki yağlara yapıştığını ve bataryanın kama irtifa çalkarının hareketini engellemesi nedeniyle faaliyetsiz kaldığını gördü.
Kendi konutundan getirdiği bir teneke zeytinyağını kullanarak sorunu çözmüştü. Yüzbaşı Mehmet Hilmi, bugüne dair bir kahramanlık kıssasını şöyle anlatmıştı: “İkinci topun solundaki cephanelik duvarı bir isabetle delindi. Bir mermi topu erin kucağındaki hartucun bir kısmını koparmışsa da erin elinde kalan kesim ateş almamıştır.
Cephanelikte parçalanan bu merminin içindeki baruttan yahut kopan hartuç modülünün bir kısmının yanıp sıçramasıyla 6 numaralı askerin yüzü yanmış ve duvardan sıçrayan taş modülleri ile de iki asker hafif yaralanmıştı. Ancak 6 numaralı er kendisini irtifa çarkını, (topu yükseltip nişan almaya yarayan çark) nişan bozulmasın diye, yerini alacak arkadaşı gelinceye kadar bırakmamıştır. Bu er bir gece hastanede kalmış ve gözleri açıldığında sonraki gün bölüğüne dönmüştür.
Gündem
HABER İÇERİĞİ : Dünya
