Birol BOZKURT
Merkez Bankası (TCMB), ek sıkılaşma adımları kapsamında, kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarından nakit çekim süreçlerinde faiz oranını gereksinim kredisi faiz oranıyla uyumlu düzeye yükseltirken, bankacılık sisteminde Türk lirası (TL) mevduatın hissesini artırmaya yönelik yeni adımlar attı. Merkez Bankası’nın Kredi Kartı Süreçlerinde Uygulanacak Azami Faiz Oranları Hakkında Bildiri’de Değişiklik Yapılmasına Dair Bildirimi, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Nakit avans çekiminde faiz oranı yüzde 5’e çıktı
Geçen hafta kimi bankaların kredi kartı nakit avans taksit sayısını, birtakım bankaların ise yeni müşterilerine sunduğu 10 bin TL’ye kadar olan faizsiz kredilerdeki vade sayısını düşürmesi sonrası bir sıkılaşma adımı daha geldi.
Merkez Bankası, ek sıkılaşma adımları kapsamında, kredi kartı ve kredili mevduat hesaplarından nakit çekim süreçlerinde faiz oranını yükseltti. Buna nazaran, kredi kartıyla nakit avans çekiminde faiz oranı yüzde 4.42’den yüzde 5’e çıktı. Bankaların ek hesap olarak da bilinen kredili mevduat hesaplarının (KMH) faizi de yüzde 5’e yükseldi.
Merkez Bankası’nın ek sıkılaşma adımları sonrası, mevduat ve ticari kredi faizleri 22 yılın doruğuna ulaştı. Buna nazaran 8 Mart haftasında 1 ay vadeli mevduat faizi yüzde 44,56’dan, yüzde 45,14’e yükseldi. 3 ay vadeli mevduat faizi ise %53,25’ten yüzde 53,63 artış gösterdi. Bu oran Ekim 2002’den sonraki en yüksek düzey olarak kayıtlara geçti. Ortalama ticari kredi faizleri 8 Mart haftasında yüzde 55.76’yı görerek 22 yılın doruğuna ulaştı.
1 Mart haftasında ise bu oran yüzde 54.06 düzeyinde idi. Bu oran en son 9 Şubat haftasında yüzde 54.36’ya çıkarak Mart 2002’den bu yana en yüksek düzeye ulaşmıştı. Kredi faizlerinde ise daha dikkat cazibeli bir artış yaşandı. Buna nazaran geçen hafta gereksinim kredi faizi yüzde 60,44’ten yüzde 63,36’ya yükselerek 9 haftanın tepesine yükseldi.
Ortalama muhtaçlık kredisi faizleri 5 Ocak haftasında yüzde 63.42 ile 22 yılın doruğunu görmüştü. Konut kredi faizi de yüzde 41,32’ye, ticari kredi faizi ise yüzde 55,76’ya. Muhtaçlık kredisi faizindeki artış sonrası nakit avans için uygulanan faiz oranı, gereksinim kredisi faiz oranına nazaran düşük kalmıştı. Yapılan değişiklikle bu fark giderilmiş oldu.
Kredi büyümesinin yarısı son iki haftada gelmişti
Geçtiğimiz hafta kredi büyümesi ile ilgili haberde son iki yanlışta yaşanan süratli kredi büyümesine dikkat çekmiştik. Buna nazaran bankacılık dalında yılbaşından bu yana 930,6 milyar TL artan toplam kredi hacmi mart ayı ile birlikte hızlandı. 1 Mart haftasında 160 milyar TL artan toplam kredi hacmi 8 Mart haftasında 229 milyar TL artış gösterdi. Böylelikle bankacılık dalının kredi hacmi, geçen hafta 12 trilyon 592 milyar 620 milyon liraya yükseldi.
Yani 3 aylık toplam büyümenin neredeyse yarısı bu iki haftada gerçekleşmiş oldu. Tüketici kredilerinin meblağı, 8 Mart prestijiyle 17,8 milyar lira artışla 1,6 trilyon liraya yükseldi. Kelam konusu kredilerin 440,3 milyar lirası konut, 93,3 milyar lirası taşıt ve 1,1 trilyon lirası muhtaçlık kredilerinden oluştu. Merkez Bankasının bankalara gönderdiği uygulama talimatı ile gerçek ve hukukî bireyler için uygulanan TL hissesi amaçları de güncellendi.
Buna nazaran, bankaların hukukî kişi TL hissesi için aylık artış gayesi getirildi. Daha evvel hukuksal kişi TL hissesi için bir evvelki aya nazaran artış maksadı bulunmuyor ve 18 Ağustos 2023’teki düzeyinin korunması gerekiyordu. Ayrıyeten, bankaların TL hissesi düzeylerine nazaran farklı olarak belirlenmiş olan gerçek kişi TL hissesi aylık artış amaçları güncellendi ve gayelerin sağlanamaması halinde uygulanacak komite oranı artırıldı.
Gözler Merkez’in faiz kararında
Merkez Bankası, faiz kararını perşembe günü açıklayacak. Enflasyonla gayret kapsamında sıkılaştırma adımlarını hızlandıran Merkez Bankası’nın nasıl bir karar alacağı merakla bekleniyor. Ekonomistler, Merkez Bankası’nın siyaset faizini sabit bırakmasını bekliyor. Geçen ay gerçekleştirilen PPK toplantısında siyaset faizi yüzde yüzde 45 düzeyinde sabit tutulmuştu.
TCMB Piyasa İştirakçileri Anketi’ne nazaran siyaset faizine ait cari ay sonuna yönelik beklentisi yüzde 45, 3 ay sonrası için ise yüzde 46,85 oldu. 12 ay sonrası için siyaset faizi beklentisi de yüzde 36,62’den yüzde 36,96’ya çıktı. Ankete nazaran geçen ay yüzde 3,17 olan mart ayı tüketici enflasyonu (TÜFE) artışı beklentisi, bu anket periyodunda yüzde 3,43’e çıktı. Geçen hafta Goldman Sachs ve Bank Of Amerika, Merkez Bankası’nın faiz oranını yüzde 50’ye çıkarabileceğini açıklamıştı.
Ekonomi > Genel
HABER İÇERİĞİ : Dünya
